De kerstkoart Tonko Ufkes
t Waas aans aalmoal zo goed bedocht, de haalve nacht het er der wakker van lijt. Sander har wat biezunders ien n tiedschrift zien: n Wintertuun, met vlak veur t roam n grote kerstboom met doarien van alles an vogelvoer. Meeskes hingen ondersteboven an slieren pinda’s en n roodborstje en n kliester zatten rusteg op e grond te eten. En hij het ja zo’n boom ien zien tuun stoan en t kin dus aalmoal krekt zo worden as op die foto ien dat tiedschrift. Nou Tine der niet meer is huuft hij eileks gien kerstboom meer ien huus en as er de boom van verleden joar mor net zo optuugt – met vetbollen, pinda’s en zuks – dan kommen doar vast veul vogels op òf!
Meteen is de olde man vanmörn begonnen met zien boom, tot hielendal bovenien kwam wat te hangen. De trap mos der zulfs bij. Toen t ien t lest aalmoal goed leek draaide Sander de keukenstoel noar t glaas en ging zitten, ien ofwachteng van ok zo’n tiedschriftfoto. n Kerstkoart, één woar er zulf ienzit!
t Begon nog zo goed; wat meeskes vonden de boom en al gaauw zatten ze soamen met aander vogels van e vetbollen en van t zoad te vreten. Sander vuulde hum n echte vogelvrund en t kerstgevuul van verleden joar kwam al noar boven. En de joaren met Tine en e kiender, zulfs de haalf vergeten tied dat er as lut jonkje n moal n enorme snijpop moak har.
Deur de waarmte van e koamer, deur t gewrut van vanmörn, mor veural deur t uutzicht, drieven bekende woorden binnen: “Het gebeurde ien die doagen…“
n Wild gevladder van swaarte vleugels en grote snoavels let Sander ieneent opschrikken. n Bende kraaien stört uut het niks op e mooie kerstboom en ien n poar tellen wordt die verinneweerd! Op e grond goan ze deur, roppen de netjes lös met heur grote poten en haksnoavels, klaauwen de vetbollen ien stukken en e swaarte wolk verjagt de aander vogeltjes. Host lieke woest perbeert Sander die kraaien te verjoagen; hij smit n schoen en dan e aander schoen, roast oorlogstoal uut mor eerst as er an zien olde dubbelloops denkt, wiet er dat er t winnen zel.
Ien e schuur brekt er t geweer open, dut e leste twee petronen uut e jachttas der ien en gijt noar de zieddeur. Met e voet stöt er die lös en schut ien één bewegeng n dikke kraai uut e kerstboom. Trillend stijt e olde man der noar te kieken en heurt e echo van t schot weeromkommen ien n dovve galm.
Ver vot, ien de iekeboom bij buurman Mulder, zit nog n kraai, de aandern bennen al verdwenen. Op dat beest löst Sander zien tweede schot, veur er ien huus gijt om n beste borrel te nemmen. Noa t eerste glaske schenkt er nog n haalfke ien, vanwegen die aander kraai ien e iekeboom.
Aanderdoags zit vannijs n kraai ien e zulfde iekeboom. ‘Verdikke nog an toe,’ want ien e jachttas zitten gien petronen meer wiet Sander. Hij scharrelt wat deur t huus tot er gelukkeg wiet hoe of t moet; veur t zulfde helpt het as er de dooie kraai van guster ien e kerstboom hangt. Krekt zo as de boeren wel doen, an n stok bij heur ienkuilde maisbult of op heur groanakkers. Want t bennen loze beesten die wel votblieven as ze zukswat zien!
Eefkes loater hangt de dooie vogel boven ien e kerstboom en hoe de man ok kikt, nargens is meer n kraai te zien. Noa n tiedje begunnen n poar brutoale mussen gewoon aan de stoetkrummels en dan is Sander der gerust op. Hij schenk humzulf n borreltje ien, want t kin weer n mooie kerstkoart worden.
Ien e schiemer roept Geert Mulder om zien kat want t wordt vannijs n kolde nacht en t beest moet neudeg ien huus. Normoal komt het dier geliek, mor as de kat noa n ketier nog aal vot is wordt Geert ongerust. Hij struunt deur de buurt en roept, tot er verderop – ien Sander zien tuun – wat vremds zigt. Doar soeiert ien e stille oavend n boomke hinneweer. . .
‘Verdikke, mien kat, dat is mien kat!’ en ien n poar sprongen is Geert bij de boom, geft n hort an t ende taauw en dan valt zien swaart-bonte kat soamen met n vremde bult veren veur zien voeten. Woest trekkend schut alles ieneent lös; n kattepoot zat achter n vogelklaauw hoakt en doar omtoe knipt het taauw. Veurzichteg dut Geert Mulder zien piepende kat onder de jas mor as er noar huus wil, strovvelt er haalf over de grote, dooie vogel. Zien vrije haand viendt het taauw en dan zigt er Sander veur t roam zitten. n Riegje keersen ien e vensterbaank braandt en verlicht de sloapende man. Ien n opwelleng slingert Geert de kraai an zien taauw noar dizze kerstkoart.
t Bevroren beest slagt ien, moakt n ster ien e bovenhoek van t roam. Deur de klap schrikt Sander wakker, schut haalf overende en valt zo met stoel en al achterover. Het riegje keersen waait om en let de vlamkes begunnen an e gedienen en het toavelkleed.
