De vallen engel
Het gevuul waormet Jans Renting de wagen van de gemientelijke dienst handhaving naokeek war argens tuusen grammietigheid en berusting in.
‘En nog goeie feestdagen,’ har de controleur nog vriendelijk zegd veurdat e in zijn vierwiel andreven, op eerdgas en elektriciteit riedend terreinvoertuug stapt was en het erf ofreden was.
‘Ja, ok zo,’ har Jans körtaf antwoord.
Het half uur daorveur har e omstandig uutlegd dat zien neie schutstal dan wel lichtkaans een paor vierkante meter te groot was en lichtkaans ok een metertie te hoog, maar hij kun het toch niet helpen dat de stagiaire van de annemer niet reken kun? Het rekenonderwies was al jaoren droevig, dat wus Bathoorn –zo har de controleur hum veursteld- toch ok wel?
Maar die har dreugies zegd dat de opdrachtgever ten allen tiede verantwoordelijk was en bleef.
“Dat zal dan wel zo wezen, har Jans, een beetie narrig nou, zegd, ‘maor die jongens van Bosker dan? Die bouwt mij daor een mestvergister zonder ok maor ien vergunning en dat wordt dan achterof wel weer rechtbreid. Een hiele mestvergister! En dan wol ie een punt maken van mien schutstallegie? Kerel, waor hej joen verstaand?’
“Ik ben hier niet om over de buren te praoten,’ zee Bathoorn, ‘het is nou ienmaol zo dat dizze schure te groot en te hoog is. En daor veraandert de mistvergister van die jongens van Bosker ok niks an. Daor wordt joen schuurtie niet kleiner van, toch?’
Tja, daor kun Jans Renting moeilijk nee op zeggen.
‘En wat nou wieder? En hoe mut dat dan met mien schaopen? Kiek ze daor staon, -hij wees naar de schaopen die, dicht op mekaor drungen bij de afrastering, neisgierig stunden te kieken- de arme biesten. Ik har ze beloofd dat ze vandage, veur de kerst nog, onderdak kwamen. Ik heb der al een florte stro in uutstreeid.’ Nou, wichter,’ zee e, intied e direct tegen de biesten preut, ‘het giet niet deur. Het mag niet van meneer Bathoorn van de gemeente hier. Kiek hum maor ies goed an, van hum mag ie nou de de Kerstdagen met joen pooties in de modder staon. En der is ok nog snei op komst. Daor hef meneer Bathoorn gien bosschup an, heur. Die zol het Kerstkind zölf nog buten staon laoten, geleuf ik.’
Bathoorn schudde het heufd.
‘Nou niet gaon overdrieven, Renting,’zee e kalm, ‘as het Kerstkind hier zol slaopen moeten, maak ik der gien punt van. Ik kom uut een goed griffermeerde familie, ik weet hoe het heurt. Maor regels bent regels en dat weet ie ok wel. En Kerst is tweiduzend jaor leden en dizze schaopen kunt der best tegen om buten te wezen. Ie mut de boel gewoon anpassen en tot zolange zet ik boel of.’ Hij trök een roodwitte rol uit de buus van zien jasse en spande een lint veur de opening van de stal langes. Niet betreden op last van Burgemeester en Wethouders stun der op.
‘Overleg maor ies met de annemer en bel mij nao old en nei maor ies even op. En nog goeie feestdagen.’
En daor stun Jans in het begunnende tweiduuster. De milieuvriendelijke gemeenteauto hobbelde het arf of, de straot op.
En toen zag Jans dat daor iene leup. Nou ja, lopen was niet hielemaol het goeie woord. Stroffeln was beter. En het leek Jans dat de man of vrouw een soort lange jasse an har, die tot op de grond kwam, teminnen an ien kaant, want het was net of die kaant langer was as de aandere.
De gestalte bleef staon bij het hek dat het arf van de olde boerderij scheidde van de berm an de straot langes. Hij steunde even op de zwaore iekenholten paol waorop het hek dreeide. Verduld, dacht Jans, een bezeupen kerel. Dat kan ik der nog net bij hebben, op kerstaovend.
Hij dee een paor stappen naor de weg toe. De gestalte keek op.
‘Moi,’ zee Jans, ‘is der wat? Ie ziet der uut asof ie ze niet allemaole meer bij mekaor hebt. Of hej joen kerstbonus verzeupen in de kroeg hier bij Jans Druppien?’
De gestalte steuk met een afwerend gebaor de haand op.
‘Het is niet wat u denkt.’ De stemme klunk zacht en zangerig maor hiel deurdringend. Het kwam Jans veur asof het geluud honderden meters wied dreug.
‘Ik heb een ongelukje gehad. Ik ben gevallen.’ Hij dreeide hum om.
‘Mijn rechtervleugel is verschroeid.’
Nou har Jans Renting al hiel wat metmaakt in zien leven. De winter van 1963, de novemberstorm in 1972, de zomers van 1959 en 1976 en de ontploffing van de spiksplinterneie trekker van Albert Bosker, om maor ies wat te numen. Oh ja, en ok nog de dolle stier die twei plietsies in een lanteernpaol jaagd har. Dat, hij schrök niet zo gauw meer.
Maor nou mus e hum buten aosem an het hek vastholden.
Uut de rugge van de man of vrouw gruiden twei grote vleugels. Waor de witte kleur van de linker gries en gruun besmeurd was, was de rechter bruun verschroeid en was een stuk van de raand vort. De onderkaant van de vleugel hung bijkaans op de grond.
‘Wat, wat, wat ,’ stotterde Jans. Hij reuk nu ok de geur van verschroeide veren. Het dee hum dèenken an de braand in het kippenhok toen hij as e daor as prugeltie van vief een vuurtie stookt har.
‘Ik geleuf mien ogen niet,’ fluusterde e uuteindelijk. ‘Ben ie, ben ie..?’
‘De aartsengel zei het al op de eerste dag van de opleiding. Zelfs als ze je zien geloven ze nog niet.’ Hij zuchtte. ‘Jawel, ik ben een engel. Een gevallen engel dus.’
‘Hoe hej dat zo om haans had,’ begunde Jans en toen bedacht e dat een engel vast gien Drèents verstun, ‘ik bedoel hoe heeft u dat zo om handen gehad?’
De engel glimlachte.
‘U kunt rustig Drents praten. Ik heb een taalcursus gehad met Pinksteren en bovendien is mijn standplaats Dwingeloo. Nou, daar hoor je heel wat Drents. Vooral schietgebedjes.’
“Maor hoe koj dan hier?’
‘Ik was tijdelijk gestationeerd in Slochteren. Daar liggen de mensen tegenwoordig ’s nachts met angst en beven in bed, dus er is een enorme vraag naar beschermengelen. Maar vanavond moet ik zingen boven de heide op het Dwingelderveld. Ik was op de terugweg, maar toen bleek de startbaan in Eelde verlengd en dat stond nog niet in mijn routeplanner. Komt daar ineens boven het Noordseveld een knots van een Boeing langs! Op weg naar Turkije, denk ik. Vol met mensen die er hoognodig even tussenuit moeten of zo. Ik kon hem nog net ontwijken, maar de hitte verschroeide mijn vleugel en toen zeilde ik naar beneden. Waar ben ik nu?’
‘Een,’ zee Jans.
‘Ah, van de kapper met het wondermiddel tegen kaalheid,’ zee de engel.
‘Nou,’ zee Jans, ‘dat is al even leden. Net nao de oorlog, om percies te wezen’.
‘Voor u misschien,’ glimlachte de engel.
‘Hoe kan het feilijks dat ik nog nooit eerder een engel tegenkommen ben?’ vreug Jans. Nou e de kaans har wol e ok het naodtie van de kouse weten.
‘O, u bent al veel vaker één tegengekomen. Normaal kun je een engel niet van een gewoon mens onderscheiden. De vleugels zie je ook alleen maar als we vliegen. Eigenlijk zijn we net mensen, we wonen gewoon tussen jullie.’
Jans dacht an zien vrouw, die hij vake zien eigen engel nuumd har.
‘Precies. Dat bedoel ik,’ zee de engel.
‘En wat nou?’ zee Jans rap veurdat de engel nog meer van zien gedachten begunde te lezen.
‘Ja, ik dacht al dat je dat ging vragen. Nou, ik moet even bijkomen. Dat zingen boven de heide wordt niks. Maar na een nachtje slapen kan ik de vleugels wel weer opvouwen. U kent het spreekwoord toch? Een nachtje slapen doet wonderen.’
‘Nou dat valt te regeln. Ik roep mien vrouw even.’
‘Nee, nee, laat maar. Hoe minder mensen, hoe beter, begrijpt u? Zou ik uw stal mogen gebruiken misschien? Samen met de schapen is het vast lekker warm. En voor mijn Heer was een stal tenslotte ook goed genoeg.’ Hij wees naor de verbeuden stal.
‘Nou, dat vindt de gemeente niet goed. Stiet op dat lint.’
‘Laten we toch maar even kijken,’ stelde de engel voor. Ze leupen langzaam naor de stal.
‘Nou, het valt mee, zo te zien.’
Op het roodwitte lint stun met grote letters Door burgemeester en wethouders toegestaan bouwwerk.
‘Blinder nog an toe,’ zee Jans, ‘dat stun der net nog niet. Hoe doej dat?’ Hij trök het lint opzied.
‘Ach, je kunt een boodschap op veel manier uitleggen. Eenieder leest erin wat men wil. Zo, en nou even de benen strekken. Kom maar, dames.’ Dat leste tegen de schaopen die metien naor binnen kwamen en rond de engel staon gungen asof ze nooit aans deden.
‘En Jans, vertel het maar niet verder. Een gevallen engel geeft maar praatjes.’
Die nacht maakte zien vrouw Jans wakker.
‘Moej nou toch ies heuren. Het is net of der iene buten zingt. En zo mooi! Het liekt wel een engel. Het komp uut dat neie stallegie, teminnen zo klinkt het. Toe, schiet joen leerzen ies an en gao ies kieken. Het sneit ok, geleuf ik.’
Maor Jans dreeide hum om.
‘Alles weten mak niet gelukkig,’ zee e zachies, ‘aj alles weet blef der gien wonder meer over.’
Anne Doornbos
www.annedoornbos.nl(in De Krant, december 2014)