De aarfenis
Hendrik was vanmörgen al vro van ’t bère kommen. Het was de leste zaoterdag veur de kaarstdaogen en hij mus nog van alles dooun. Het hoes oprumen en schoonmaoken en bosschuppen dooun veur veer daogen. Mor eerst wol e even lekker rustig de kraant lezen.
Hij leuip naor de bus veur an de straot en pakte ’t Dagblad toe de bus oet. Het was de dikke kersteditie met de puzzel van Dr. Denker. Die meuiken ze eerder met de kaarstdaogen altied met de heeile femilie. Zien olders, zien breurs en zuster en zien neefies en nichies muchten almaol geern met die puzzel an de gang. Gieneein kun der echt gooud met worden, mor met ’n allen kwamen ze der host altied oet. Meeisttied vonden ze de oplössing van ’t leste plaotie vlak veur ’t aovendeten op Tweeide Kaarstdag. Eein jaor was ’t heeil stoer west. Toen hadden ze tussen de kaarstdaogen en oldjaor nog heeil wat hen en weer beld om de leste oplössings te vinden. Wat een wil hadden ze der altied met had.
Hendrik was even weer in ’t verleden, hij had een glimlachie om de mond. Ja, de kaarstdaogen waren eerder altied de mooiste daogen van ’t jaor. Mor veur een jaor of wat waren zien pap en mam beiden een jaor nao mekaor vlak veur de kaarstdaogen oet de tied kommen. Eerst had pap longontsteking kregen, daor had e een heeile poos met zeten en net doe ’t leek dat e weer wat opknapte, had e op een mörgen zo ineeinen dood op berre legen. En een maond of wat laoter bleek dat mam de verkeerde zeeikte had. De dokters in ’t zeeikenhoes hadden nog wel van alles perbeerd met chemokuren en alles, mor ze had der zunder pap gien aordigheid meer an. Omdat ze benauwd was veur een liedensweg, wol ze der zölf oetstappen. Op pap zien eerste staarfdag had ze euthanasie kregen.
En ok al waren ze beiden al wied in de tachtig, Hendrik kon der nog aal niet best over. En noe was e met de kaarstdaogen altied allennig, want doe de aarfenis verdeeild worden mus, had e ruzie kregen met zien breurs en zuster. Van te veur hadden ze ofsproken dat der bij ’t verdeeilen van de aarfenis gieneein van de kolde kaant bij weden much, want volgens de leste onderzeuikings zul dat de kaans op ruzie met vieftig percent vergroten. Daor hadden ze haard om laacht, mor ’t lachen was heur al gauw vergaon.
Hendrik had die aovend as eerste ´t woord nommen.
“Ik vin daw ’t olderlijk hoes in de femilie holden moeten, zodaw ’t bij feesies en met de kaarstdaogen gebruken kunden. In de zummermaonden kun wij ’t vast wel veur een goeie pries verhuren. ”
Zen zuster Jacoba had daolijk duuster keken en met de kop schud. Met een heeile dikke rimpel in ’t veurheufd had zij antwoord: “ik woon hier niet zo dichtbij as joe, oous kinder hebben heulemaol niks met dizze omgeving waor wij geboren binnen en ik wil dat gedoou van een tweeide hoes neeit. As eeinig dochter heb ik de leste jaoren al drokte genog had met het schoonholden van dit hoes, want jullie kerels meeinen altied dat de hoesholding deur de kebolteries daon wordt.”
Zien breur Jan had der nog een scheppie bovenop gooid. “Hendrik, moej ies even luustern, ik wil hier echt veur gien gold weer wonen. Het hoes is vrij van lasten, mor het is een olde kwint, de leste jaoren is der niet veul meer an daon. Wij muggen bliede weden as ’t hoes een dikke tweei tun euro oplevert. Aw dat met oous vieven verdeeilen, hol wij der elk virtigdoezend euro an over en as ik eerlijk bin, dat geld hew haard neudig. Oous wichter willen beiden een hoes kopen en dan kun wij heur mooi helpen.”
“Jullie hebben noe al dollarteeikens in de ogen, mam is nog mor net vort. Is dat geld dan meer weerd was as ’t hebben van een olderlijk stee?” had Hendrik vraogd, mor zien zuster had pinnig zegd:
“Hendrik, mien jong, jij leven in ’t verleden, mor van nostalgie kun wij niet vreten. Jij hebben mor een klein huurhoesie en jij hebben gien kinder, dus jij begriepen zuks neeit, mor dat geld van de aarfenis hew neudig. Wij kunnen ’t oous niet veroorloven om dit hoes an te holden.”
Dat had zeer daon. Het was waor, hij had nooit geld genog had om een hoes te kopen en hij wus inderdaod niet wat ’t was om kinder te hebben. Hij had gien kinder en gien vrouw, daor had e verdreeit genog van had, mor om hum dat noe bij ’t verdeeilen van de aarfenis in te vrieven, dat von e min. Hij keek zien jongste breurs ies an, mor die zeden niks en keken naor de vloor. Die hadden zich der bij deellegd dat de oldste zuster de baos was gaon speulen doe mam oet de tied kommen was.
“Dan koop ik ‘t zölf wel.”, had e zegd, mor doe zee gieneein meer wat en hij was kwaod vortgaon. Doe e naor hoes ree, docht e: Hoou gung dat spreekwoord ok mor weer? Aj nooit gien ruzie had hebben, dan hej nog gien aarfenis verdeeild. Hij had nooit docht dat dat veur zien femilie ok gelden zul, mor zo zeei’j mor weer.
Hij wus zölf ok wel dat e de hypotheek op gien stukken nao rondkriegen kun, mor hij had gien woord hebben wild. Hij was nog wel bij de baank west en de hypotheekadviseur had ´t hum netties veurrekend en oetlegd en hij mus ’t toougeven; het kun nooit. “Ja, aj een tun winnen met de lotto of de staatsloterij, dan kan ’t wel,” zee de man van de baank. Hendrik had daolijk tien lötten kocht, mor een tientie was alles wat e wonnen had. Op tillefoonties en voicemailberichies van zien zuster had e niet reageerd, mor een haalf jaor laoter was ’t hoes verkocht. Het had nao oftrek van alle kosten zowat tweei tun opleverd. Via de notaoris was der een kleine 40.000 op zien baankreken stört.
Die centen stunden nog aal op de baank. Hij had der nog niks met daon. En met zien breurs en zuster had e gien contact weer had. Hij had de boot ofholden, mor het muide hum wel, zeker as de kaarstdaogen veur de deur stunden, want noe zat e allennig in hoes. Vleden jaor hadden de naoste naobers hum neugd op 2e kaarstdag, dat was best gezellig west, mor de puzzel van Dr. Denker vonden ze niks an. En allennig kreeg e die röttige puzzel niet klaor.
Hij was der noe al de heeile vummerdag met an de gang, mor hij had pas veer van die stomme plaoties oplöst. Die puzzel allennig klaor kriegen veur de kaarstdaogen veurbij waren, gung hum niet lukken. Hij knees even omdat e docht, een mèens kan niet zunder femilie. Hij gung eerst mor ies bosschuppen dooun.
Doe e met de fietstassen vol weerkwam, stun de postbode bij hum op de dam. Hij drukte een paor enveloppen bij hum in de bus. Kerstkaorties zeker. Hij nam ze met in hoes. Doe e de bosschuppen an kaant had, pakt’e de enveloppies derbij en meuik ze eein veur eein lös. Een paor kaorties van een paor collega´s en olde kennissen, mor bij de leste sleuig zien haart een maol over. Het was een kaortie van zien zuster met de volgende tekst.
Dag Hendrik,
Wij wèensen joe goeie kaarstdaogen en alvast een gelukkig neijaor. Wij zulden ’t mooi vinden aj met de kaarstdaogen bij oous kommen, want vleden jaor hew de kerstpuzzel laang niet klaor kregen.
Groeten,
Jacoba
Hij zat een poosie met ’t kaortie in de handen, hij vocht tegen de traonen. Hij pakte zien buusdoouk toe de buus oet en zee tegen humzölf: “Staark spul, dat Fisherman’s friend.” Hij snötte zien neus in de buusdoouk. Hij pakte zien mobieltie van taofel en toetste oet de kop het nummer van zien zuster in.
Abel Darwinkel
Uit: Abel Darwinkel, Waotertrappeln, Appelscha, 2019
Abel Darwinkel schrif verhaolen in ’t Noord-Drents van Nörg. Hij les regelmaotig veur. Veur meer infermaotsie kuj op zien website www.abeldarwinkel.nl kieken.
